Maana ya kiambishi

• Ni mofimuinayoongezwa kabla au baada ya mzizi wa neno ili kuleta maana iliyokusudiwa.
• Kiambishi ni kipande cha neno chenye maana ya kisarufi ambacho huongezwa kabla au baada ya mzizi wa neno ili kuleta maana iliyokusudiwa.

Aina za Viambishi

Kuna aina mbili za viambishi

1. Kiambishi awali
2. Kiambishi tamati

Kumbuka kuwa:

Mzizi ni sehemu ya neno ambayo huongezwa viambishi.

Mfano:

• Wa-tu / m-toto :(nomino)
• A-na-chez-a/ a-ta-pik-a :(kitenzi)

Dhima ya viambishi awali

Viambishi awali hutumika kuonyesha:

1. Ngeli
2. Kiima/mtenda
3. Nafsi
4. Wakati
5. Yambwa(mtendwa/ mtendewa)
6. Hali (timilifu/mazoea/isiyod hihirika/masharti)
7. Kirejeshi
8. Kikanushi
9. Umoja/wingi
10. Ukubwa/udogo wa nomino

Mifano ya Vikanushi

Dhima ya viambishi tamati

Viambishi tamati hutumika kuonyesha:

1. kirejeshi
2. kiulizi
3. Kauli/mnyambuliko
4. Kiishio
5. Uundaji wa nomino

Kubainisha viambishi

Mfano 1

Mfano 2

Mfano 3

Mfano 4

Mfano 5

Zoezi

a)Onyesha viambishi awali na viambishi tamati

b) Bainisha majukumu ya viambishi ulivyotambua

• ViatuWalipochezaTegewaHakumpigaAnyweshavyoAlimdharau

• jigari

Majibu

1. Viatu: awali; vi
2. Walipocheza- awali:wa,li,po tamati: a
3. Tegewa: –                                      tamati: ew, a
4. Hakumpiga- awali:ha,ku,m                                      tamati: a
5. Anyweshavyo- awali: a                              tamati:esh, a, vyo
6. alimdharau- awali:a,li,m
7. jigari: awali; ji